วัฒนธรรมองค์กรแบบ EA ‘อยากสร้างนวัตกรรมต้องผลักดันพนัก
งานไปให้ถึงขีดจำกัด’
นอกเหนือจากแนวคิดส่วนตัวของสมโภชน์ที่เชื่อในเรื่องการคิดวิเคราะห์ การมองหาโอกาส และการสร้างสมดุลระหว่างความกล้ากับความกลัวแล้ว วัฒนธรรมองค์กรของ EA ที่พนักงานทุกคนล้วนแล้วแต่ต้องสัมผัสกันในทุกๆ วัน นั่นคือการถูกผลักดันให้ไปถึงขีดจำกัดและศักยภาพของตัวเอง เพราะผลลัพธ์ที่ได้คือการนำพาความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรมใหม่ๆ มาสู่องค์กรได้อยู่เสมอ
“มนุษย์จะมีธรรมชาติอย่างหนึ่ง คือหากคุณไม่ถูกผลักดันจนถึงขีดจำกัดของตัวเอง คุณก็จะไม่พัฒนา น้อยคนนะที่จะพัฒนา คุณเรียนหนังสือ ถ้าไม่มีการสอบ คุณจะขยันไหม มันเป็นธรรมชาติ ฉะนั้นสิ่งแรกก็คือต้องผลักให้เขาถึงขีดจำกัดของตัวเอง
“แล้วต้องให้โอกาสเขาได้ทำในสิ่งที่ไม่เคยทำ ลองไกด์เขา แนะนำแนวทางเขาบ้าง หรือสร้างแรงกดดันบ้างในบางโอกาส แล้วคนที่ผ่านตรงนี้ไปได้ก็จะมีสัญชาตญาณและมีกึ๋นในการจัดการและรับมือกับส่ิงต่างๆ”
ทั้งนี้สมโภชน์เน้นย้ำว่าสิ่งสำคัญที่สุดที่องค์กรควรจะต้องลงมือทำก่อนผลักดันพนักงานให้ก้าวข้ามขีดจำกัดคือการที่ตัว ‘ผู้บริหาร’ เองก็จะต้องเชื่อมั่นในสิ่งที่กำลังจะลงมือทำ แม้จะยังไม่เห็นภาพความสำเร็จที่ชัดเจน เพราะทั้งหมดจะถูกหล่อหลอมให้องค์กรสามารถสร้างวัฒนธรรมดังกล่าวขึ้นมาได้ ทั้งยังเป็นการดึงดูดแคนดิเดตพนักงานที่มีศักยภาพให้มาอยู่กับองค์กรได้อีกทาง
“คุณต้องกล้าเดินเข้าไปลองทำในสิ่งที่ไม่เคยทำ” สมโภชน์ตอบเราเมื่อถูกถามว่าเขาสร้างสภาพแวดล้อมการพัฒนานวัตกรรมแบบต่อเนื่องให้เกิดกับองค์กรได้อย่างไร “บางบริษัท วัฒนธรรมผู้บริหารคือถ้าเขาไม่เห็นภาพก็จะไม่เอาเลย ไม่ทำ แต่ไม่ใช่กับที่นี่ ถ้าคอนเซปต์มันใช่ สมมติฐานเรามองว่ามันน่าจะไปได้ เราก็จะลองทำ และไม่ปิดโอกาสตัวเอง”
พารถยนต์ไฟฟ้าบุกตลาดเชิงพาณิชย์ เจาะกลุ่มแท็กซี่และองค์กร กรณีศึกษาเมื่อปลาเล็ก EA ในน่านน้ำสีแดงคิดจะทำการใหญ่
ไม่เกินปี 2562 นี้ เราน่าจะได้เห็นรถยนต์พลังงานไฟฟ้าของ MINE Mobility บริษัทในเครือพลังงานบริสุทธิ์วิ่งบนท้องถนน ยิ่งไปกว่านั้น ในระยะแรกพวกมันจะมาในรูปโฉมของ ‘รถแท็กซี่’ เพราะนี่คือกลยุทธ์และหมากอันแยบยลที่สมโภชน์ได้วางไว้ให้กับธุรกิจยานยนต์ EV ของเขา
“ผมคงเริ่มจากกลุ่ม Niche Market ก่อน จับกลุ่มเชิงพาณิชย์ เหมือนที่ผมเคยบอกไว้ว่าจะมุ่งไปทางแท็กซี่ตอนที่เริ่มคิดจะทำรถยนต์ใหม่ๆ เพราะอย่างที่ใครๆ ทราบกันว่ามูลค่าการลงทุนมันสูง (ผลิตรถยนต์ไฟฟ้า) ถึงคุณจะบอกว่า EA เติบโตอย่างก้าวกระโดด แต่เราก็ยังเป็นแค่ ‘ไวรัส’ เมื่อเทียบกับผู้เล่นรายใหญ่อย่าง Toyota, BMW หรือ Mercedes-Benz”
หนึ่งใน Trigger Point สำคัญที่ทำให้สมโภชน์ตัดสินใจได้ว่าพร้อมจะเริ่มลุยธุรกิจรถยนต์ไฟฟ้าด้วยการประเดิมเล่นในสมรภูมิรถแท็กซี่และต้องลงมือทำเดี๋ยวนั้นทันที เป็นเพราะเขาเห็นแล้วว่าในประเทศไทยมีซัพพลายเออร์ผู้ผลิตชิ้นส่วนรถยนต์จำนวนมหาศาล แต่ยอดขายรถยนต์ของไทยช่วงที่ผ่านมากลับไม่ได้โตแบบหวือหวา
ประกอบกับผู้ผลิตแต่ละเจ้าก็ไม่ได้ถูกว่าจ้างให้ผลิตชิ้นส่วนรถยนต์เพื่อแบรนด์นั้นๆ แบบเหมารวม 100% ทั้งคัน เนื่องจากค่ายรถยนต์ไม่ต้องการพึ่งพาซัพพลายเออร์เพียงรายเดียว (ด้วยเหตุผลด้านอำนาจในการต่อรอง ฯลฯ) ด้วยเหตุนี้ผู้ผลิตแต่ละรายจึงเหลือกำลังการผลิตอยู่มากพอสมควร
“ถ้าเราเข้าไปตอนนี้ เขาก็น่าจะต้อนรับเรา แต่ถ้าเข้าไปตอนที่ธุรกิจเขากำลังดีๆ (ยอดขายรถอู้ฟู่) เราคงถูกมองว่าบริษัทของเราเป็นใคร ไปยุ่งอะไรกับเขา เราเพิ่งเริ่มธุรกิจได้ไม่นาน กำลังคนเราก็มีเท่านี้ การจะไปสู่กับแบรนด์ที่ผลิตรถยนต์เพื่อใช้ในครัวเรือนในช่วงแรกอาจจะแข่งได้ยาก แต่บังเอิญว่าสำหรับ ‘รถแท็กซี่ในไทย’ ถ้ามองจากมุมผู้ใช้งานแล้ว ผมเชื่อว่าหากเขาเจออะไรที่ดีกว่าก็พร้อมจะเปลี่ยน
“ผมมองและวิเคราะห์ดีแล้วว่าตลาดเชิงพาณิชย์น่าจะทำให้ผมมีจุดยืน และจนถึงตอนนี้ก็เริ่มมีการพูดคุยกันแล้ว (กับผู้ประกอบการสหกรณ์แท็กซี่) และเขาก็ต้อนรับเราแน่นอน เพราะรถยนต์ไฟฟ้าของผมจะช่วยให้เถ้าแก่ผู้ประกอบการเหลือเงินเยอะขึ้น คนขับรถประหยัดค่าเชื้อเพลิง ผู้ใช้บริการทั่วไปที่ได้ขึ้นรถก็จะได้ลองนั่งรถยนต์ไฟฟ้า มันจึงเป็นกรณีที่สมบูรณ์แบบมากๆ”
ขณะที่แผนการล่าสุดหลังยื่นจดทะเบียนบริษัทใหม่กับตลาดหลักทรัพย์ ‘EV Now’ เพื่อประกอบธุรกิจรถบัสไฟฟ้า รถบรรทุกไฟฟ้า รวมถึงธุรกิจบริการขนส่งสาธารณะ ก็น่าจะพอตอบคำถามได้เบื้องต้นว่าสมโภชน์มองเกมการแข่งขันในอุตสาหกรรมรถยนต์ไฟฟ้าในประเทศไทยไว้อย่างไร จะพา EA เดินไปข้างหน้าด้วยกลยุทธ์ไหน
คงเร็วเกินไปที่จะฟันธงว่าหมากที่สมโภชน์เดินในวันนี้และจิ๊กซอว์ธุรกิจพลังงานสะอาดที่เขาต่อเอาไว้แยบคายเพียงใด เพราะศึกนี้ต้องตามดูกันยาวๆ แต่อย่างน้อยที่สุดเราเชื่อว่าวิธีคิดหรือแนวทางการทำงานที่ถูกส่งต่อจากประสบการณ์ตลอดสิบกว่าปีที่ชายผู้นี้สั่งสมจากพลังงานบริสุทธิ์น่าจะเป็นประโยชน์และให้อะไรบางอย่างกับใครหลายคนได้พอสมควร
พิสูจน์อักษร: ภาสิณี เพิ่มพันธุ์พงศ์
https://thestandard.co/energy-absolute/